Graupner BO-209 Monsun 30cc

WWW Aeromodelling GR

Aeromodelling GR - IBabylon ThemeClassic YaBB SE ThemDelta TPNetBiz TPOmega TPSMF Default Theme

[hpergm]

Μετά από αρκετή συγγραφική αποχή από το forum και τα προσφιλή threads των giant/gas, επιστρέφουμε μετά τις καλοκαιρινές διακοπές με όρεξη..!

Θέμα του thread το πολύ ενδιαφέρον Bolkow 209 (Bo-209) Monsun, μια Γερμανική χαμηλοπτέρυγη σχεδίαση Γενικής Αεροπορίας από τα 60's.

Δε θα μπούμε σε πολλές ιστορικές λεπτομέρειες για το πραγματικό αεροπλάνο εδώ, όποιος θέλει μπορεί να ανατρέξει εδώ: https://en.wikipedia.org/wiki/MBB_Bo_209

Το μοντέλο σε κλίμακα 1/4 είναι ARF από τη Graupner.

[hpergm]

Η αλήθεια είναι ότι μετά από ένα... "ατυχηματάκι" με το Great Planes Citabria (βλ. σχετικό thread εδώ: https://www.aeromodelling.gr/ForumS/index.php?topic=51840.0) αποφασίσαμε να μην προχωρήσουμε σε επισκευές και αντί να προμηθευτούμε το ίδιο αεροπλάνο (που μάλλον δε μας άρεσε...  ) να ψάξουμε να βρούμε κάτι χαμηλοπτέρυγο στα 30cc για να μεταμοσχεύσουμε την (ευτυχώς σχεδόν άθικτη) OS GF40.

Δε χρειάστηκε πολύ να βρούμε το συγκεκριμένο σε αρκετά καλή τιμή (είναι και Graupner) και άμεση διαθεσιμότητα! Η εταιρία είναι fan του συγκεκριμένου θέματος, με προϊόντα για όλα τα γούστα - από ηλεκτρικάκι του 1m έως 100cc 3μετρο αεροπλάνο. Μετά από αρκετά ενδελεχές διάβασμα στα fora για κριτικές και κατασκευαστικά, αποφασίσαμε να το πάρουμε.

[hpergm]

Το κουτί ήρθε άθικτο, με πολύ προσεκτική συσκευασία. Μια ευχάριστη έκπληξη είναι ότι τα φτερά (2 κομμάτια με σωλήνα) και η ουρά έρχονται σε αντιηλιακές μαλακές θήκες από το εργοστάσιο μέσα στο κουτί. Η ουρά είναι όλη βιδωτή (όχι κολλητή) ενώ το βάψιμο (cowl/canopy) είναι πρώτης τάξεως με απόλυτη ευθυγράμμιση και τέλειο matching. Υπάρχει έτοιμη υποδομή για φώτα ναυτιλίας στα ακροπτερύγια, με τα LED ήδη τοποθετημένα!

Ομολογούμε ότι αρχίσαμε να... ξύνουμε το κεφάλι μας προσπαθώντας να καταλάβουμε πού βρίσκεται το ...catch (για την τιμή, εμφάνιση και βάρος του αεροπλάνου) - μήπως είχαμε κάνει την τύχη μας; 

Τέλος πάντων, περνάμε κατευθείαν στα κατασκευαστικά.

Από πλευράς υλικών, ο κατασκευαστής (Κινέζος/Βιετναμέζος;) χρησιμοποιεί ένα περίεργο ply που έχει balsa από τη μια μεριά. Εμείς δεν το έχουμε ξαναδεί σε ARF, αλλά σε μια γρήγορη κουβέντα με τον Itchiban ενημερωθήκαμε ότι αυτό το "κολπάκι" παίζει από παλιά. We live and learn. Η κοπή των ξύλων είναι ακριβείας με laser και δεν υπάρχουν πουθενά gaps. Οι κολλήσεις όμως δε μας γέμισαν το μάτι (στεγνές, ούτε φιλέτα ούτε τίποτε..), οπότε βγήκε η CA και "τσιμπήσαμε" ότι μπορέσαμε.

[hpergm]

Πρώτα ασχοληθήκαμε με την ουρά, την οποία και βιδώσαμε και ασφαλίσαμε με Loctite. Εδώ αλλάξαμε μόνον τις βίδες με ντουραλουμινίου για να αποφύγουμε το μακρύ μοχλοβραχίωνα που μπορεί να ζητούσε βάρος μπροστά στο τέλος της κατασκευής. Η όλη εφαρμογή και ευθυγράμμιση ήταν τέλεια.

Το servo του Elevator μπαίνει σε ένα hatch στο... πλάι της ατράκτου και τρέχει μία μονή ντίζα 3mm στο elevator. Υπάρχει επίσης και δεύτερο hatch από κάτω, το οποίο επιτρέπει την  πρόσβαση στην υποδομή της ουράς για να περαστούν εύκολα οι βίδες συγκράτηση του fin και τα όποια καλώδια (βλ. παρακάτω). Αυτό ασφαλίζεται από τη μία μεριά με γλωσσίδια και από την άλλη με πλαστική βίδα χρώματος ίδιου με το monokote της περιοχής! Γενικά η εταιρία δίνει πολύ καλό hardware το οποίο και χρησιμοποιήσαμε όλο (πρώτη φορά στα χρονικά για μας και ARF). Τα horns είναι κολλητά, από G10. Η έτοιμες εσοχές των πηδαλίων ήταν τόσο καλοφτιαγμένες που δεν υπήρχε ούτε 0.1mm ανοχή/τζόγος. Γυαλοχαρτάραμε τα G10 τοπικά και κολλήσαμε με epoxy. Επιστρέψαμε τη προσοχή στη λεπτομέρεια της Graupner στο αεροπλάνο βάφοντας τη ντίζα του elevator και τις βίδες του hatch λευκά. Το rudder είναι pull-pull. Οι μεντεσέδες είναι του στύλ piano wire περασμένο σε γλώσσες ply. Και ναί, μπορεί να αφαιρεθεί το σύρμα (το οποίο έχει ένα "Γ" στην άκρη και είναι θαμμένο σε μια εσοχή με sellotape από πάνω για να συγκρατιέται) και να βγούν οι επιφάνειες. Τέτοια τεχνική σε ARF σίγουρα δεν την περιμέναμε.

[hpergm]

Τοποθέτηση σκελών για να σταθεί στα πόδια του το μοντέλο. Τίποτε ιδιαίτερο εδώ - βίδωμα των main και loctite.
Εδώ χτυπάμε στο πρώτο "σαμαράκι": τα.... παπουτσάκια, το οποία χρειάστηκαν μετατροπές για να μπούν. Οι οδηγίες είναι για γραμμένες για σχολή... μάγων - δείχνουν ένα μαγικά τοποθετημένο παπουτσάκι χωρίς να εξήγουν ότι δεν είναι δυνατόν να μπεί ο άξονας με τη ρόδα επάνω χωρίς να τρυπήσει κανείς διαμπερώς το παπουτσάκι.

Η λύση είναι φυσικά να κοπεί slot στο παπουτσάκι και αυτό να μπεί φορετό από πάνω αφότου ο άξονας με τη ρόδα και τα stoppers έχουν ήδη τοποθετηθεί. Για τη συγκράτηση θα χρειαστεί κόλληση εσωτερικά ενός κομματιού ply με 2 μικρά blind nuts και διάνοιξη τρυπών στα κυρίως σκέλη. Ευτυχώς "αρπάξαμε" τα σχετικά υλικά (και τη μέθοδο τοποθέτησης) από το Citabria. Το μόνο ζόρικο είναι η ευθυγράμμιση των παπουτσιών εδώ με τη σωστή γωνία προσβολής για την άτρακτο σε θέση πτήσης (βασικά μαντεύουμε, τρυπάμε και αποδεχόμαστε την όποια ατέλεια  . Ευτυχώς, η μαντική μας ικανότητα αποδείχτηκε καλή και έτσι προχωρήσαμε με όρεξη να βάψουμε τις απολήξεις των σκελών με το ίδιο χρώμα διαγράμμισης στα παπουτσάκια (πορτοκαλί).

[hpergm]

Το μπροστινό σκέλος είναι αλουμινένιο και έχει και ελατήριο. Το ψαλίδι είναι διακοσμητικό: δε "σπάει" - απλά ανεβοκατεβαίνει με το κινητό κάτω μέρος  .

Άλλο ένα weak point εδώ πάλι με το παπουτσάκι το οποίο μπαίνει με μία κεντρική βίδα μαζί με το ψαλίδι στο καλάμι. Δεν ξέρουμε τί θα γίνει με τους κραδασμούς... Στα fora του εξωτερικού, το μόνιμο παράπονο για το αεροπλάνο είναι το μπροστινό σκέλος (σπασίματα/στραβώματα/ξεβιδώματα). Η Graupner πρέπει κάποια στιγμή να το τροποποίησε. Ελπίζουμε να έχουμε το νέο design και αυτό να είναι καλύτερο..

Η κίνηση ελέγχεται από ένα servo ακριβώς από πίσω. Η εταιρία δίνει pull-pull για την κίνηση. Εμείς επιλέξαμε να χρησιμοποιήσουμε ντιζάκι (από τη μία πλευρά μόνον φυσικά), αλλά προσέξαμε το servo να είναι metal gear.

Τέλος, βάψαμε και το ριναίο σκέλος λευκό.

[hpergm]

Πάμε στα της μηχανής. Χωρίς πολλές περιγραφές εδώ - οι φωτό εξηγούν.

2-3 λεπτομέρειες για τις οποίες κάποιος παρατηρητικός ίσως αναρωτηθεί :
- Η εξάτμιση τείνει να λύνεται λόγω θερμοκρασιών και να "κρεμάει". Έτσι λοιπόν βιδώνουμε ένα γλωσσάκι με ένα περασμένο κομμάτι σωληνάκι σιλικόνης (glow) για να ακουμπήσει εάν "λύσει" - μην κρεμάσει και μας κάψει το cowl... (βλ. και φωτό προηγούμενου post)
- Το μαύρο ντιζάκι που περνάει δίπλα από το ριναίο είναι το τσόκ (χειροκίνητο - πάντα).
- Το αλουμινένιο σωληνάκι που εξέχει μπροστά είναι για οπτικό RPM sensor (τηλεμετρία).

[hpergm]

Πάμε και πίσω από το firewall. Βάλαμε όλα τα συστήματα που είχαμε στο Citabria όπως ήταν.

Έχουμε λοιπόν 2 LiPo των 2400 που περνάνε από το διπλό switching regulator της Jeti τροφοδοτώντας στη συνέχεια το 10-κάναλο δέκτη μέσω του ειδικού καλωδίου για power bus.
Μία LiPo των 1700 πάει μέσω optical kill switch στην ανάφλεξη.
Το τεπόζιτο είναι aftermarket με το νέο κίτρινο σωληνάκι της Sullivan. Συγκράτηση με velcro straps και πάντα χρήση foam τριγύρω μην σπάσει από κραδασμούς και λουστούμε με καύσιμο...
Η εξτρά μπαταρία τροφοδοτεί το σύστημα φώτων που οδηγείται από 2 ελεγκτές Unilight.

Γενικά η αρχιτεκτονική της ατράκτου δίνει άπλετο χώρο να τακτοποιήσει κανείς τα πράγματα και τα καλώδια πολύ νοικοκυρεμένα και με τρόπο που διευκολύνει και το ζύγισμα!
Εμείς δεν είχαμε την υπομονή να τακτοποιήσουμε τέλεια (να μη φαίνεται κανένα καλώδιο!) - θα το κάνουμε όμως στο εγγύς μέλλον.

[hpergm]

Μερικά λόγια για το cowl. Οι Gas 4χρονες ανεβάζουν ψηλές θερμοκρασίες.

Το σχέδιο του cowl έχει απαγωγές πίσω και χαμηλά, οπότε δε χρειάζεται πετσόκομμα.
Η κυλιδροκεφαλή εξέχει ελάχιστα - ανοίξαμε σιγά-σιγά και προσεκτικά τις τρύπες και δικαιωθήκαμε με ένα καλό αποτέλεσμα. Η τρύπα με το mesh είναι εξτρά για να κτυπάει κατευθείαν στον κύλινδρο.
Εμείς πάντα τις κάνουμε baffle για να έχουμε καλή λειτουργία ακόμη και στο κατακαλόκαιρο (δουλεύει!). Κόψαμε με προσοχή 2 κομμάτια Ply 4mm και τα βάψαμε μαύρα αφού τα κολλήσαμε με κατασκευαστική μαστίχη (κόλλα για οικοδομές/πλακάκια) που παίρνει τα διάκενα και είναι ημι-ελαστική.

Τέλος υπάρχει και μία υποδοχή για landing light μπροστά που υπάρχει η δυνατότητα να ανοίξει κανείς για να βάλει LED. Ο προβολέας της Unilight μπαίνει ακριβώς!
Η τετράγωνη τρύπα ήταν και αυτή μαρκαρισμένη/κλειστή. Την ανοίξαμε για ψύξη της εξάτμισης..

Παραθέτουμε φωτό.

[hpergm]

Και "φορεμένο".

Πάντα προσπαθούμε να έχουμε καλό διάκενο μεταξύ spinner και cowl - εδώ 1.5mm.  

[hpergm]

...

[hpergm]

Και μερικές στον ήλιο...

Η καλύπτρα βάφτηκε με smoke εσωτερικά με spray για Lexan για αυτοκινητάκια, διότι δε θέλαμε να βάλουμε πιλότο (μείωση βάρους), αν και υπάρχει αναπαράσταση του πίνακα οργάνων και των πλατών των καθισμάτων.
Τοποθετήσαμε και λίγο "bling" με μια βιδωτή τάπα καυσίμου από τορνιρισμένο αλουμίνιο και μπρούτζο που θυμίζει full scale.  
Φαίνονται και τα φώτα στα ακροπτερύγια κάτω από τα διαφανή καλύμματα. Τελικά αλλάξαμε τα εργοστασιακά με διπλές μονάδες Unilight. Τα περασμένα καλώδια τα χρησιμοποιήσαμε να τραβήξουμε μέσα τα καινούργια (easy!).

[hpergm]

...

[hpergm]

Πτητική αναφορά σε επόμενο post...

[Αθανασίου Βασίλης]

Πόλυ ωραίο φίλε! Μπράβο!

[hpergm]

Βασίλη ευχαριστούμε! Θυμηθήκαμε και ότι χρωστάμε και την πτητική περιγραφή...

Το αεροπλάνο είναι πολύ καλοπέταχτο, με "ελαφριά" αίσθηση παρ' όλη τη μικρή χορδή του φτερού. Έχει καλό tracking στο έδαφος (τρίκυκλο γαρ), σηκώνεται σχετικά εύκολα και διατηρεί καλή scale ταχύτητα πλεύσης με 8άρι pitch προπέλας (φοράμε 19x8, τέλειο μέγεθος για τον GF-40).

Η έκπληξη έρχεται μόλις αρχίσουν τα roll και τα knife, όπου βρίσκουμε ΜΗΔΕΝ coupling με το rudder. Το roll rate είναι καλό (τα deflections φτάνουν και περισσεύουν) και το elevator ευαίσθητο παρ'όλο που είναι αρκετά μικρό. Σχεδόν καθόλου down στο inverted. Φανταστικό sportάκι!

Η προσγείωση είναι λίγο πιο απαιτητική. Το σκαρί είναι αρκετά "καθαρό" και χάνει ταχύτητα αργά. Τουλάχιστον το κατέβασμα των flaps δεν δημιουργεί φουσκώματα ούτε πολύ pitch change όσο η ταχύτητα είναι ψηλά. Θέλει ιδιαίτερη προσοχή στο flare για να μην ξεκινήσει τα καγκουρώ: η τεχνική απαιτεί μακρά και ρηχή τελική για να πέσει η ταχύτητα και flare τη σωστή στιγμή (ταχύτητα/ύψος) για να ακουμπήσει μαλακά. Πρόωρο flare εγκυμονεί δημιουργεί φούσκωμα ή/και κίνδυνο tip stall (λεπτό φτερό, μικρή χορδή, ailerons έξω-έξω).

Γενικά μας αρέσει πολύ. Απόδειξη; Κάναμε κάτι που δεν κάνουμε ποτέ: παραγγείλαμε και ένα spare!

[hpergm]

Μετά από αρκετό καιρό (και την καραντίνα του κορωνοϊού), ξεσκονίσαμε το Monsun και βούρ για πτήση. Μιάς και το thread δεν είχε βιντεάκι, παραθέτουμε από τη σημερινή ημέρα - παρ'όλα τα εκατομύρια μυγάκια που μας επιτέθηκαν την ώρα που πετάγαμε - καταφέραμε να μήν το σπάσουμε...