Για τους συσσωρευτές Λιθίου πολυμερούς μπορείτε να πάρετε πληροφορίες
εδώ Στη συνέχεια παραθέτω ένα συμπληρωματικό κείμενο για τα balancers, που δεν υπήρχε στο αρχικό κείμενο του 2004.
Εξισορροπητές
Στην πρώτη έκδοση του κεφάλαιου αυτού, το έτος 2004 έγραψα: "Επίσης κυκλοφορούν ειδικές πλακέττες με κυκλώματα εξισορρόπησης των στοιχείων μιάς μπαταρίας. Αυτά δεν προσφέρουν τίποτε και δεν θα ασχοληθούμε άλλο."
Από τότε η τεχνολογία προχώρησε πολύ. Σήμερα κυκλοφορούν πληθώρα εξισορροπητών με τις γενικές ονομασίες cell balancer ή cell equalizer που όχι μόνο κάνουν καλή δουλειά, αλλά που είναι και άκρως απαραίτητοι για την διατήρηση στη ζωή και την καλή απόδοση της μπαταρίας Λιθίου.
Ολα τα κυκλώματα που θεωρούνται εξισορροπητές δεν είναι ίδια. Εχουμε εξισοροπητές ενσωματωμένους στον φορτιστή, ή ανεξάρτητους που πρέπει όμως να συνδεθούν με κάποιον φορτιστή.
• Εξισορροπητές που ισοροπούν τα στοιχεία καθ' όλη την διάρκεια που φορτίζει η μπαταρία, ή μόνο όταν κάποιο από αυτά υπερβεί το ψηλό όριο τάσης.
• Ανεξάρτητους εξισορροπητές που ισοροπούν και χωρίς την παρουσία φορτιστή.
Ο τρόπος λειτουργίας επίσης διαφέρει.
• Υπάρχουν κυκλώματα εξισορροπητών που απλά κατεβάζουν την τάση των υψηλότερων στοιχείων, όσο αυτή να γίνει ισότιμη με την τάση του χαμηλότερου, και κυκλώματα που ενώ ρίχνουν την τάση των υψηλότερα φορτισμένων στοιχείων, μεταβιβάζουν αυτή την ενέργεια στα στοιχεία με την χαμηλή τάση, ώστε να αυξηθεί ταυτόχρονα έως το σημείο ισορροπίας όλων.
• Αλλοι τέλος αφαιρούν την ενέργεια από τα υψηλά στοιχεία με ένταση 100-200 mA, ενώ άλλοι με ένταση έως και 1,5 Α (1500 mA)
Προσοχή
Υπάρχουν φορτιστές που έχουν ξεχωριστό πρόγραμμα για φόρτιση Li-po χωρίς εξισορροπητή, και άλλο για φόρτιση Li-po με εξισορροπητή. Είναι απαραίτητο να επιλέγεται το καθένα από αυτά σωστά. Η φόρτιση με εξισορροπητή δίνει μεγαλύτερη τάση για να επιτρέψει μετά στον εξισορροπητή να τα κατεβάσει στην σωστή. Αν δεν υπάρχει εκείνη την στιγμή συνδεδεμένη η μπαταρία στον εξισορροπητή, θα ξεπεράσει το ανεκτό και ασφαλές όριο τάσης της.
Επίσης για λόγο ασφάλειας, ο Schulze προτείνει αν οι φορτιστές του συνδυαστούν με εξισορροπητή άλλης μάρκας, να επιλεγεί το πρόγραμμα για φόρτιση LI-ion, που δίνει 0,05 volts λιγότερα, οπότε ναι μεν δεν θα φορτιστούν τα στοιχεία έως το 100%, (σίγουρα έως το 97-98%), αλλά η όλη διαδικασία θα διέπεται από ασφάλεια ως προς πιθανή υπέρβαση της τάσης.
Πως συνδέεται η μπαταρία στον εξισορροπητή;
Μπορούμε να πούμε με μικρό περιθώριο λάθους, ότι όλες οι μπαταρίες με χωρητικότητα μεγαλύτερη των 300mAh, προσφέρονται πλέον με πριζάκι εξισορρόπησης. Στο πριζάκι καταλήγουν καλώδια, που αναχωρούν το καθένα από τα σημεία ένωσης των στοιχείων στο εσωτερικό της μπαταρίας, και από ένα για τους κύριους πόλους.
Αρα για μπαταρία με 2 στοιχεία το πριζάκι θα έχει 3 επαφές, για μπαταρία με 3 στοιχεία 4 επαφές, για μπαταρία με 4 στοχεία 5 επαφές, για μπαταρία με 5 στοιχεία 6 επαφές. Μπαταρίες με περισσότερα στοιχεία συνήθως φέρουν δύο πριζάκια, με μοιρασμένες τις επαφές,όπου σ' αυτά προστίθεται ακόμα +1 κοινή επαφή (αυτή στο τέλος του ενός είναι κοινή με αυτή στην αρχή του δεύτερου).
Το πριζάκι εξισορρόπησης συνδέεται με το αντίστοιχο αποδέκτη που έχει ο εξισορροπητής. Το μεγάλο πρόβλημα είναι ότι οι κατασκευαστές μπαταριών λιθίου διάλεξαν διαφορετικά πριζάκια για τις μπαταρίες τους.
Ετσι κυκλοφορούν τουλάχιστον 5 διαφορετικά είδη, που δεν ταιριάζουν μεταξύ τους, και αν θέλουμε να τις ενώσουμε με διαφορετικό αποδέκτη (στον εξισορροπητή) χρειαζόμαστε τον αντίστοιχο αντάπτορα. Εκτός από τις εξωτερικές διαστάσεις, και διαφορετικό καλούπι, των βυσμάτων αυτών, διαπιστώνεται ότι άλλα έχουν τα καρφιά/υποδοχές με βήμα 2,5 χιλιοστών (απέχουν δηλ. 2,5 χιλ μεταξύ τους), και άλλα με βήμα 2 χιλιοστών.
Ενα ακόμα πρόβλημα είναι ο χρωματισμός των καλωδίων και ο κώδικας που τα διέπει.
Ολες οι εταιρείες ακολουθούν κοινό κανόνα, και αρχίζουν την ανάπτυξη/αρίθμηση των καλωδίων εξισορρόπησης, από αυτό που είναι συνδεδεμένο με τον κύριο αρνητικό πόλο της μπαταρίας. Αυτό το καλώδιο είναι συνήθως μαύρο, αλλά θα το δούμε και με άλλα χρώματα.
Στο τέλος της ανάπτυξης, το τελευταίο καλώδιο αντιστοιχεί στον κύριο θετικό πόλο της μπαταρίας. Αυτό το καλώδιο είναι συνήθως κόκκινο.
Και σαν σωστοί επαγγελματίες για να μπερδέψουν ακόμα περισσότερο τον αερομοντελιστή, τα ενδιάμεσα καλώδια έχουν ποικιλία χρωματισμών, όπως όλα μαύρα, όλα κόκκινα, όλα άσπρα, ή πολυχρωμία.
Αλλά η σπαζοκεφαλιές δεν σταματούν εδώ. Πολλές εταιρείες χρησιμοποιούν σε όλα τα προϊόντα τους το ίδιο σε μέγεθος πριζάκι με αυτό του μέγιστου αριθμού στοιχείων, αλλά για τις μπαταρίες με λιγότερα στοιχεία αφήνουν ενδιάμεσες επαφές κενές.
Τα δημοφιλέστερα πριζάκια (αρσενικά και θηλυκά) για balancers.
• "EHR" για Kokam, Graupner, Robbe, Emcotec, LiPolice, Lipomex...
• "XHP" για Topmodel, E-Flite...
• "PQ" για Polyquest, Hyperion, E-Tec ...
• "FP" για Flightpower παλαιάς γενιάς
• "FTP" για Flightpower, Thunderpower, Multiplex από το 2007 ....